Telah tular di platform media sosial beberapa buah video memaparkan ratusan wang kertas rosak teruk dipercayai dimakan serangga.
Duit simpanan itu berjumlah hampir RM300,000 dimakan serangga di dalam tin Milo. Menurut sumber, wang itu dimiliki seorang wanita emas yang menyimpannya di dalam tin Milo tersebut.
Setelah sekian lama menyimpannya di dalam tin, warga emas itu mahu membukanya kerana mahu mengira jumlah wang yang ada tetapi malangnya kebanyakan wang kertas itu sudah rosak.
“Ada berpuluh-puluh ikat wang kertas RM100 yang setiap satunya bernilai RM10,000 dalam tin tersebut.”
“Dianggarkan jumlah keseluruhan wang tersebut hampir mencecah RM300,000,” katanya.
Menerusi hantaran video yang dikongsi itu lagi, jelas menunjukkan beberapa keping wang kertas bernilai RM100 rosak angkara serangga berkenaan yang hidup dan membiak di dalam tin tersebut.
Sementara itu, warganet memberi cadangan agar wang tersebut dibawa ke BNM untuk ditukar kepada wang yang baharu namun ada sebahagiannya yang sudah rosak sepenuhnya.
Bukan semua duit rosak hilang nilainya, ini tips cara tukar duit rosak di BNM
Jika wang anda rosak, ramai yang memilih untuk menyimpan sahaja dan akhirnya mungkin semakin rosak. Adakah anda tahu bahawa tidak semua wang yang rosak hilang nilainya?
Ramai di antara kita beranggapan wang yang rosak hanya boleh ditukar di Bank Negara Malaysia (BNM). Kita sebenarnya boleh menukar wang yang rosak di bank perdagangan (Maybank, CIMB, RHB dan lain-lain) selain daripada BNM.
Namun begitu, ada juga kes wang kertas rosak teruk seperti terbelah dua, hangus teruk dan tidak nampak denominasi wang, lebih baik kita merujuk kepada BNM.
‘Corresponding Currency‘ ialah wang kertas atau bil yang memenuhi kriteria dan piawaian kualiti untuk dipelihara dalam pekeliling.
Wang kertas atau duit syiling tulen Malaysia dianggap tidak sesuai untuk edaran asal sekiranya mempunyai salah satu kriteria ‘wang rosak’ yang telah ditetapkan BNM.
Berikut pula kriteria dan penilaian wang kertas rosak, bersumberkan dari petikan di Penang News Group.
Kriteria untuk “Wang Kertas Rosak”:
1 Kotor / Lusuh
Kotoran umum atau ketulan pada permukaan wang kertas.
2 Lembik
Lipatan berlebihan yang menyebabkan kerosakan pada struktur atau tekstur nota.
3 Renyuk
Lipatan rawak berganda ke atas keseluruhan wang kertas. Pengecutan menyebabkan keadaan visual wang kertas itu merosot (termasuk Wang Polimer). Pengecutan wang polimer berlaku kerana terlalu terdedah kepada haba.
4 Contengan
Wang kertas yang mempunyai perkataan, tanda, simbol, lukisan yang dilukis malah ditulis pada permukaan wang kertas dengan sengaja.
5 Warna Pudar
Perubahan warna sebahagian atau semua permukaan seolah-olah telah dibasuh atau terdedah kepada bahan kimia.
6 Koyak
Wang kertas koyak dalam sebarang saiz atau mana-mana hala yang melebihi saiz 5mm pada mana-mana bahagian wang kertas.
7 Berlubang
Wang kertas mempunyai sekurang-kurangnya satu lubang yang saiznya melebihi 5mm (lubang dawai kokot dan lubang jarum boleh diterima).
8 Diubahsuai
Bahagian wang kertas yang sama dicantumkan semula menggunakan pita pelekat atau gam.
9 Lipatan pada bucu
Lipatan bucu yang kekal dan tidak boleh diterbalikkan, yang menyebabkan panjang atau lebar wang kertas berkurang/melebihi daripada 5mm.
10 Dibakar / Dimakan oleh anai-anai
Kerosakan yang disebabkan oleh pembakaran atau menggigit pada mana-mana bahagian yang melebihi saiz 5mm.
11 Cantuman wang kertas
Wang kertas yang sama yang dipisahkan kepada beberapa bahagian dan hanya beberapa bahagian sahaja yang dicantumkan; atau sebahagian daripada wang kertas berbeza yang dicantumkan.
12 Tiada ciri keselamatan
Satu atau lebih ciri keselamatan pada wang kertas didapati hilang atau rosak apabila diperiksa secara manual (secara visual).
Penilaian untuk nilai muka (denominasi) duit Rosak:
Wang Kertas Cacat
Wang kertas yang keadaan fizikalnya telah berubah, sama ada secara tidak sengaja dicemari dengan air, minyak, cat, dakwat atau bahan yang serupa atau kehilangan sebahagian atau beberapa bahagian daripadanya.
Ini tertakluk kepada bahagian atau bahagian-bahagian yang dikemukakan itu dapat dibuktikan tanpa sebarang keraguan yang munasabah bahawa bahagian atau bahagian-bahagian yang dikemukakan itu adalah pada asalnya sebahagian atau beberapa bahagian daripada satu helai wang kertas yang tunggal.
Terdapat tiga kategori nilai penebusan bagi wang kertas cacat seperti yang berikut :
(i) Nilai penuh hendaklah diberikan bagi sebarang keping wang kertas yang melebihi dua pertiga (2/3) daripada saiz wang kertas yang asal atau;
(ii) Nilai separuh hendaklah diberikan bagi sebarang keping wang kertas yang melebihi setengah (1/2) tetapi kurang dua pertiga (2/3) daripada saiz wang kertas yang asal atau;
(iii) Tiada nilai bagi sebarang keping wang kertas yang kurang setengah (1/2) daripada wang kertas yang asal.
Wang Kertas Rosak
Wang kertas yang terdapat padanya perkataan, tanda-tanda, simbol, lukisan, karikatur sama ada ditulis atau ditanda di atas permukaannya secara sengaja.
(i)Nilai penuh hendaklah diberikan bagi sebarang keping wang kertas yang mempunyai kerosakan kecil.
(ii) Tiada nilai bagi sebarang keping wang kertas yang rosak dengan sebarang cara yang nyata (iaitu, tanda yang dibuat di atas potret Yang DiPertuan Agong, tulisan yang menggambarkan slogan politik atau menggunakan wang kertas itu sebagai kad jemputan/pad tulis).
Duit Syiling Cacat
Nilai muka akan diberikan sekiranya duit syiling itu memenuhi syarat-syarat berikut:
• Duit syiling tulen
• Rupa bentuknya dapat dikenalpasti
• Cacat atau calar yang tidak disengajakan atau haus
13 Kes-kes yang meragukan
Sebarang kes yang meragukan yang menyukarkan penilaian dibuat disebabkan wang kertas itu dalam keadaan yang sudah rosak (sebagai contoh, satu helai wang kertas yang terbakar dengan teruk atau kerosakan pada wang kertas yang sukar menentukan saiznya) hendaklah dirujuk pada BNM untuk penilaian.
Wang Bagaimanakah sesuai untuk digunakan di dalam edaran?
Wang kertas Malaysia dianggap sesuai untuk edaran semula apabila memenuhi semua kriteria berikut:
• Tulen dan bukan palsu
• Tidak berlubang, koyak, bertampal atau hilang beberapa bahagian daripadanya
• Bersih secara keseluruhannya dan tidak terlalu kotor
• Warna yang tidak luntur, terutamanya pada potret Seri Paduka Baginda Yang di-Pertuan Agong
• Tidak berconteng
Duit syiling Malaysia dianggap sesuai untuk edaran semula apabila memenuhi semua kriteria berikut:
• Tulen dan bukan palsu
• Tidak kotor atau berubah warna (akibat tindak balas kimia, terbakar, kotoran atau terlalu lama dalam edaran)
• Tidak cacat (contohnya berlubang, kemek, dipotong atau hilang sebahagiannya)
• Tidak ganjil
